Każdemu przysługuje prawo do kwestionowania opłaty przekształceniowej

Z dniem 1 stycznia 2019 roku prawo użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe przekształca się w prawo własności tych gruntów. Tak stanowi art. 1 ust. 1 ustawy z dnia 20 lipca 2018 r. o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów (Dz.U. z 2020 r. poz. 2040).

Jako potwierdzenie przekształcenia każdy dotychczasowy użytkownik wieczysty otrzyma stosowne zaświadczenie, które będzie zawierało również informację o obowiązku wnoszenia rocznej opłaty przekształceniowej, jej wysokości i okresie wnoszenia. Zaświadczenie to wysyłane jest zarówno do dotychczasowego użytkownika wieczystego, jak i do właściwego sądu wieczystoksięgowego, gdzie z urzędu zostaną dokonane odpowiednie wpisy w dziale II i III księgi wieczystej.

Ww. ustawa przewiduje również możliwość modyfikowania wysokości rocznej opłaty przekształceniowej przez organ – aby zakwestionować wskazaną w zaświadczeniu opłatę przekształceniową, konieczne jest złożenie odpowiedniego wniosku o ustalenie w drodze decyzji wysokości bądź okresu wnoszenia opłaty przekształceniowej. 

Zgodnie bowiem z art. 6 ust. 1 ww. ustawy o przekształceniu prawa użytkowania wieczystego gruntów zabudowanych na cele mieszkaniowe w prawo własności tych gruntów, jeżeli właściciel nieruchomości nie zgadza się z zawartą w zaświadczeniu informacją o wysokości i okresie wnoszenia opłaty, może złożyć do właściwego organu, w terminie 2 miesięcy od dnia doręczenia zaświadczenia, wniosek o ustalenie wysokości lub okresu wnoszenia tej opłaty w drodze decyzji.

Istotne jest, że nasz wniosek może dotyczyć bądź wysokości opłaty przekształceniowej bądź okresu wnoszenia opłaty przekształceniowej, zatem musimy wybrać który aspekt opłaty przekształceniowej ustalonej w zaświadczeniu jest dla nas bardziej niekorzystny i ten zakwestionować.

Niestety złożenie przez nas wniosku o ustalenie opłaty przekształceniowej nie zwalnia nas z obowiązku regulowania opłaty przekształceniowej. Otóż do czasu zakończenia postępowania ustalającego wysokość i okres wnoszenia opłaty, które zostało wszczęte na mocy naszego wniosku, opłata musi być wnoszona w wysokości wskazanej w zaświadczeniu.

Po zakończeniu wszczętego przez nas postępowania, ustalona w nim wysokość opłaty przekształceniowej będzie obowiązywać od dnia przekształcenia, zatem wniesione dotychczas opłaty – zgodne z treścią zaświadczenia – zostaną w odpowiedni sposób rozliczone w zależności od treści wydanej decyzji, o czym organ wydający decyzję zawiadomi wnioskodawcę.

W przypadku nadpłaty – zostanie ona zaliczona na poczet przyszłych opłat nadwyżki wniesionej opłaty, a w przypadku niedopłaty – wystąpi konieczność dopłaty do opłaty odpowiadającej różnicy pomiędzy wniesioną opłatą a nową wysokością opłaty.

Może się również okazać, że w decyzji zostanie potwierdzony brak obowiązku wnoszenia opłaty przekształceniowej – w takiej sytuacji organ będzie zobowiązany przekazać wydaną przez siebie decyzję do sądu właściwego do prowadzenia księgi wieczystej danej nieruchomości, w celu wykreślenia w dziale III księgi wieczystej tej nieruchomości wpisu roszczenia o opłatę przekształceniową.

Czy zawsze opłaca się złożyć wniosek o ustalenie w drodze decyzji wysokości bądź okresu wnoszenia opłaty przekształceniowej?

Wszystko zależy od okoliczności konkretnej sprawy, a odpowiedź na powyższe pytanie wymaga przeprowadzenia właściwej analizy prawnej.